เจ้าธัมมะทินนะ

เจ้าธัมมะทินนะ

เจ้าธัมมะทินนะ
ชื่อเดิม จาย คำตืน
 บิดา ลุงธรรมอู๋
 มารดา ป้าธรรมขอด เกิดวันเสาร์ เดือนพฤศจิกายน พ.ศ. 2085 ตรงกับวันขึ้น 9 ค่ำ เดือนหก
 สถานที่ บ้านแจ้ฮัก อำเภอเมืองติ๋ง ในรัฐไต (ปัจจุบันอยู่ในประเทศจีน)
 เสียชีวิต วันเสาร์ พฤษภาคม พ.ศ. 2184 แรม 9 ค่ำ เดือนหก

• ชีวิตเมื่อเยาว์วัยและผลงาน

               เมื่ออายุได้ 8 ขวบเศษ ได้เข้าไปเป็นกัปปิยะ (เด็กวัดเตรียมจะบวช) โดยบรรพชาเป็นสามเณร

เมื่ออายุ ได้ 9 ขวบ พออายุ 20 ปี ก็บวชเป็นพระภิกษุได้ฉายาว่า พระธัมมะทินนะ 

               เพราะท่านมีความเฉลียวฉลาดตั้งแต่เด็ก เพราะฉะนั้น หลังจากที่บวชแล้ว ก็ศึกษาเล่าเรียนพระธรรมวินัยต่อมา จนมีความรู้ความสามารถและแตกฉานพระธรรมวินัยเป็นอย่างมาก และมีชื่อเสียงโด่งดังทั่วไป

               เจ้าแข่นฟ้า เจ้าฟ้าเมืองแสนหวี ได้อาราธนาไปจำพรรษา ที่วัดซบตาด เมื่อปี พ.ศ. 2133 ในปีเดียวกันนั้นเอง เจ้าธัมมะทินนะได้รับการแต่งตั้งเป็นเจ้าคณะอำเภอ และเป็นที่สักการะบูชา เป็นร่มโพธิ์ร่มไทรของเจ้าฟ้า และประชาชนสืบต่อมาจากนั้น เจ้าธัมมะทินนะ ก็ได้ลาสิกขาออกไปมีครอบครัวโดยได้รับแต่งตั้งให้เป็น "คิงหลวง" (อำมาตย์หรือราชเลขา) ในราชสำนักเจ้าฟ้าหลวง เวียงแสนหวี

                 ในปี พ.ศ. 2143 มเหสีของเจ้าฟ้าแสนหวี ได้ยึดอำนาจเจ้าฟ้า เมื่อเป็นดังนั้น เจ้าธัมมะทินนะจึงอพยพไปอยู่เมืองแจ้ล้าน ท่านเป็นผู้ มีความรู้ความสามารถในด้านวรรณคดี โหราศาสตร์ และเป็นแพทย์ผู้เชี่ยวชาญ สามารถรักษาโรคต่าง ๆ ได้ นอกจากนี้ ท่านได้เขียนตำราวิชาความรู้แขนงต่าง ๆ  ที่ท่านเชี่ยวชาญไว้เพื่อเป็นประโยชน์ต่ออนุชนรุ่นหลังมากมายท่านถึงแก่กรรมเมื่อวันเสาร์ พฤษภาคม พ.ศ. 2184 ตรงกับวันแรม 9 ค่ำเดือนหก

    လိူၼ်တႆး               

26/เมษายน/2016

ที่มา>taiyai.net